Ziekenhuis Nij Smellinghe gaat screenen om longkanker vroegtijdig op te sporen

Geplaatst op

Ziekenhuis Nij Smellinghe in Drachten wordt één van de drie screeninglocaties in Nederland voor het nieuwe Europese proefbevolkingsonderzoek 4-IN-THE-LUNG-RUN. De uitnodigingsbrieven aan potentiële deelnemers zijn deze week verstuurd. Het proefbevolkingsonderzoek heeft als doel het vroegtijdig opsporen van longkanker. “Vanuit onze maatschappelijke rol draagt Nij Smellinghe op verschillende manieren bij aan het voorkomen en vroegtijdig opsporen van ziektes. We zijn blij dat we van betekenis kunnen zijn en kunnen bijdragen aan het vroegtijdig opsporen van longkanker”, aldus radioloog Daniël Lubbers. Uit onderzoek (Nelson-studie) blijkt dat vroegtijdig opsporen de sterfte aan longkanker met 25% of meer omlaag kan brengen. Voor Nederland zijn dit jaarlijks zo’n 1.500 tot 2.500 mensen.  

Onderzoek is van levensbelang

Bij longkanker ontstaan merkbare klachten vaak pas als de kanker zich in een later stadium bevindt. De ziekte is dan moeilijker te behandelen. Als longkanker in een vroeg stadium wordt ontdekt, is vaak een minder intensieve behandeling nodig. De kans om aan longkanker te overlijden is kleiner.

In Nederland wordt jaarlijks bij ongeveer 14.000 mensen longkanker ontdekt en zeker 10.000 mensen overlijden elk jaar aan deze ziekte. Slechts 3 van de 100 mensen is na vijf jaar nog in leven als de tumor in een laat stadium wordt ontdekt (stadium IV). Bij een vroeg stadium (stadium I) zijn dat nog ongeveer 60 van de 100 mensen. De opsporing van kleine afwijkingen in de longen als er nog geen klachten zijn, is dus van levensbelang.

Uit de NELSON-studie uit 2020 blijkt dat het vroeg opsporen van longkanker met een CT-scan bij rokers en ex-rokers de sterfte aan longkanker met 25% of meer omlaag kan brengen. Voor Nederland betekent dit dat met screening op longkanker op termijn jaarlijks zo’n 1.500 tot 2.500 minder mensen overlijden aan longkanker.

Longkanker vroegtijdig opsporen

Het proefbevolkingsonderzoek bestaat voor de deelnemers uit een CT-onderzoek van de longen. Deze weken ontvangen inwoners uit regio Drachten tussen de 60 en 79 jaar een uitnodiging om deel te nemen. Via een (online) vragenlijst wordt duidelijk of ze in aanmerking komen voor een CT-scan. Onderzoeker Carlijn van der Aalst van het Erasmus MC: “Dit onderzoek is bedoeld voor mensen die al lange tijd in hun leven roken of in het verleden lang hebben gerookt. Het doel is om longkanker vroegtijdig op te sporen.”

CT-scan met lage dosis straling

Radioloog dr. Lubbers: “In Nij Smellinghe beschikken we over een kwalitatief hoogwaardige CT-scanner. Hiermee kunnen we, bijvoorbeeld in een screeningssetting, met heel weinig röntgenstraling toch met haarscherpe, gedetailleerde beelden longkanker in een vroeg stadium vaststellen. Daarom is Nij Smellinghe gekozen als één van de drie screeninglocaties. Ons ziekenhuis heeft deze moderne CT-scanner drie jaar geleden aangeschaft om bij te dragen aan de doorontwikkeling van zorg. Zowel op het vlak van diagnostiek en behandeling als op het vlak van preventieve zorg.”

Deze CT-scanner wordt vanwege de lage stralingsdosis en gedetailleerde beelden ook ingezet voor het vaststellen van doorbloedingsproblemen bij een acute beroerte van het gehele brein, voor het maken van haarscherpe beelden van een bewegend hart en de kransslagvaten en bij kinderen.

Studie

Studie
Het Erasmus MC is hoofdaanvrager van het proefbevolkingsonderzoek in Nederland. Institute for DiagNostic Accuracy (iDNA) is coördinator van de CT screening, de radiologische beoordelingen en de Artificial Intelligence technologie. Er komen screeninglocaties in Nederland, Duitsland, Spanje, Italië en Frankrijk. In Nederland zijn drie screeningslocaties: ziekenhuis Nij Smellinghe Drachten, het AVL Centrum voor Vroegdiagnostiek van het Antoni van Leeuwenhoek / Nederlands Kanker Instituut (Amsterdam) en het screeningscentrum Link2Care (Bilthoven).

4-IN-THE-LUNG-RUN is momenteel een proefbevolkingsonderzoek. De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport besluit of het onderzoek uiteindelijk landelijk, en mogelijk in de hele Europese Unie, wordt uitgerold. Parallel onderzoekt het Erasmus MC in deze studie drie hoofdvragen: hoe kunnen we de mensen die het meeste risico lopen op longkanker het beste bereiken en informeren? Hoe vaak moeten we een CT-scan herhalen als de eerste keer geen afwijkingen worden gevonden? En: hoe kan stoppen met roken worden gestimuleerd en stopondersteuning worden gegeven?
Dr. Lubbers: “Dit groots opgezette onderzoek kan ons heldere inzichten verschaffen in de rol van gerichte vroeg opsporing van longkanker en het effect daarvan op de behandeling, en zo mogelijk bijdragen aan een bevolkingsonderzoek naar longkanker. Wij zien uit naar de resultaten van dit Europese onderzoek en zijn blij een bijdrage te kunnen leveren.”

Meer weten of vragen?

Meer informatie over het bevolkingsonderzoek 4-IN-THE-LUNG-RUN vindt u hier: Thuispagina | 4-In-The-Lung-Run (4inthelungrun.com) en Studie naar een nieuw Europees bevolkingsonderzoek naar longkanker - Amazing Erasmus MC.
Op onze website kunt u ook informatie vinden.

Neem bij vragen contact op met het onderzoeksteam van het Erasmus MC in Rotterdam via telefoonnummer 010 704 2400 of via 4.in.the.lung.run@erasmusmc.nl.
 

Laatste nieuws