Inleiding

U bent opgenomen op de verpleegafdeling B2 Longziekten omdat er bij u een VATS wordt uitgevoerd. VATS staat voor de Engelse woorden Video Assisted Thorascopic Surgery. Daarbij gebruikt de chirurg een videocamera om in de borstholte te opereren. In deze folder kunt u lezen wat deze operatie precies inhoudt, wat u kunt verwachten van deze operatie en welke leefregels u meekrijgt voor thuis. Tot slot kunt u hierin de telefoonnummers vinden die u in geval van nood kunt bellen wanneer u weer thuis bent.

Waarom een VATS?

Het voordeel van een VATS is dat de wonden aanzienlijk kleiner zijn en de pijn na de operatie doorgaans minder is dan bij een open procedure waarbij een grotere ruimte tussen de ribben moet worden gemaakt. Een VATS kan in verschillende situaties worden uitgevoerd bijvoorbeeld:

• Het verwijderen van kleine stukjes longweefsel of borstvlies (biopten) voor onderzoek
• Behandeling van een klaplong
• Het verwijderen van een longtumor en/of lymfklieren

Voor de operatie

Van de verpleegkundige krijgt u een OK-jasje en wordt de operatieplaats zo nodig geschoren. U mag uw onderbroek en sokken aanhouden. Eventuele sieraden dient u af te doen en achter te laten op uw kamer. Verder moet u voor de operatie nuchter zijn, dit houdt in dat:

U wordt geopereerd voor 12.00

U mag vast voedsel eten tot 24.00 uur op de dag voor de operatie. Tot 4 uur voor de operatie mag u helder vloeibaar drinken. Denk hierbij aan water, thee, roosvicee, appelsap maar geen melkproducten.

U wordt geopereerd na 12.00

U mag op de dag van de operatie tot 7.30 een licht ontbijt gebruiken. Dit betekent thee zonder suiker met een beschuit zonder boter. Tot 4 uur voor de operatie mag u helder vloeibaar drinken. Denk hierbij aan water, thee , appelsap maar geen melkproducten.

Uw medicijnen mag u met een klein slokje water innemen.

Het verloop van de operatie

Voor de operatie wordt er ter voorbereiding een infuus ingebracht. De anesthesist kan met u afgesproken hebben dat u een epiduraal katheter krijgt voor pijnbestrijding na de operatie. Een epiduraal katheter is een klein slangetje in de rug. Als dit met u afgesproken is, wordt deze geplaatst voor u onder narcose gaat. Deze katheter blijft een aantal dagen zitten. Tijdens de operatie krijgt u ook een blaaskatheter ingebracht, ook deze blijft een aantal dagen zitten. Wanneer u geen epiduraal katheter krijgt voor pijnstilling kan adequate pijnstilling op een andere wijze gewaarborgd worden.

De operatie wordt uitgevoerd door een chirurg en vindt plaats op de operatiekamer. U bent tijdens deze gehele operatie onder algehele narcose.

De chirurg maakt meestal 3 kleine openingen in de huid waardoor 3 buisjes tussen uw ribben in de borstholte worden gebracht. Door deze buisjes worden instrumenten naar binnen gebracht waaronder een videocamera. Met behulp van deze camera kan de chirurg in uw borstholte kijken zonder dat er een grote wond gemaakt hoeft te worden. Via deze sneetjes heeft hij toegang tot de borstholte. De borstholte bestaat uit twee vliezen. Het borstvlies bekleedt de borstwand; het longvlies bekleedt de longen. De chirurg kan het longweefsel onderzoeken en de ingreep verder uitvoeren.

Pneumothorax

Bij de behandeling van een pneumothorax verwijdert de chirurg vervolgens zoveel mogelijk het vlies dat de borstholte van binnen bedekt.

In de daarop volgende dagen ontstaat hier een ontstekingsreactie. Door deze ontstekingsreactie zal het borstvlies met het longvlies verkleven. Aan het einde van de operatie laat de chirurg een thoraxdrain achter, die wordt verbonden met een opvangsysteem. Via deze drain kan de lucht en eventueel wondvocht uit uw borstkas gezogen worden en kan de long zich weer ontplooien. De andere openingen in de huid worden gehecht.

Na de operatie

• Na de ingreep verblijft u een poosje op de uitslaapkamer (recovery) totdat u weer wakker bent.
• U zult een aantal slangen hebben zoals een drain, infuus en eventueel een zuurstofslangetje. Als u een epiduraalkatheter heeft, heeft u mogelijk ook een blaaskatheter gekregen.
• Als u goed wakker bent, wordt u weer naar de verpleegafdeling gebracht. De verpleegkundige controleert regelmatig uw bloeddruk, pols, temperatuur, drain en operatiewondjes.
• Als gevolg van de narcose kunt u mogelijk kortdurend last hebben van keelpijn, heesheid en/of spierpijn. Deze klachten verdwijnen vanzelf weer.
• Er wordt een röntgenfoto van uw borstkas gemaakt om te controleren of de long zich goed heeft ontplooid.
• De fysiotherapeut komt bij u langs om u te begeleiden bij het herstel. Ook kan hij of zij u helpen met hoesttechnieken en ademhalingsoefeningen.

Medicijnen

De anesthesioloog zal in overleg met u en uw longarts besluiten wanneer de epiduraal katheter verwijderd kan worden.

Naast medicijnen tegen de pijn krijgt u elke dag een onderhuidse injectie om trombose te voorkomen. U krijgt deze injecties totdat u zelf weer uit bed kunt komen en weer gaat lopen.

Gevolgen van de operatie

De meest voorkomende gevolgen van een VATS zijn:

• Een gekneusd en pijnlijk gevoel: dit komt doordat het vlies en de spieren rond uw ribben tijdens de operatie geraakt zijn door de buisjes. Bovendien kunt u last hebben van de drain
• Gevoelloosheid van de huid rond de wondjes: dit treedt op wanneer een zenuw bij de ribben werd geraakt. Uw huid kan dan enige tijd gevoelloos blijven
• De dagen na de operatie kunt u een stekende pijn voelen, voor de arts is dit vaak een goed teken., Dit betekent namelijk dat uw long aan gaat liggen aan uw borstwand
• U kunt zich grieperig gaan voelen, soms vergezeld van kortdurende koorts. Dit wordt veroorzaakt door de ontsteking.

Verwijderen thoraxdrain

In opdracht van uw longarts wordt een röntgenfoto van uw borstkas gemaakt, om te kijken hoe de long zich heeft hersteld. Mede op basis van deze foto beslist de longarts wanneer de thoraxdrain verwijderd kan worden. Het verwijderen van de thoraxdrain is over het algemeen niet pijnlijk en neemt slechts enkele minuten tijd in beslag.

Het ontslag

Kort na het verwijderen van de thoraxdrain mag u naar huis. Er wordt een afspraak gemaakt voor een controle op de polikliniek. Hiervoor krijgt u een kaartje mee waarop de datum en het tijdstip staan weergegeven.

Wanneer u thuis bent is het belangrijk om te letten op eventuele veranderingen, namelijk:

• Koorts
• Toename van pijn
• Bloedingen
• Ontstekingen en/of zwellingen in de wond

Indien, binnen een week na ontslag, een van de bovenstaande veranderingen optreedt, kunt u contact opnemen met:

• Binnen kantoortijden van 8.30 tot 16.30 met de polikliniek: Longziekten (tel. 0512 588 816)
• Buiten kantoortijden met de: Spoedeisende Hulp (tel. 0512 588 145)

Als u na de controleafspraak weer klachten heeft is het goed eerst contact op te nemen met uw eigen huisarts.

Leefregels na ontslag

• Wond:
  U kunt eventueel een pleister op de wond doen. De wond geneest overigens onbedekt sneller. De pleister dient wel dagelijks verschoond te worden.
• Douchen:
• 24 uur na het verwijderen van de drain mag u weer douchen.
• Voeding:
  U mag alles eten.
• Medicatie:
  U mag maximaal vier keer per dag één gram paracetamol innemen tegen de pijn. Soms krijgt u nog een recept voor een andere pijnstiller mee.
• Leefregels:
  Het is van belang dat u voldoende rust neemt. Activiteiten en rust dienen goed op elkaar afgestemd te worden. De longarts zal dit met u bespreken. De eerste twee maanden na de operatie hebben de wondjes rust nodig om te genezen. Geadviseerd wordt daarom om gedurende deze periode rustig aan te doen en niet te zwaar te tillen of een vliegreis maken. Sporten wordt de eerste weken na de operatie afgeraden te doen.
• Werkhervatting:
  De manier van werkhervatting wordt zo mogelijk afgestemd met de bedrijfsarts. In een andere situatie kunt u dit bespreken met de longarts.

Tot slot

Mocht u na het lezen van deze folder nog vragen hebben kunt u deze altijd stellen aan uw verpleegkundige of uw longarts.

* Deze folder geeft u informatie over de gebruikelijke gang van zaken rond een VATS operatie. Het is goed u te realiseren dat de situatie voor u persoonlijk anders kan zijn dan beschreven. In Nij Smellinghe vindt deze operatie niet plaats. U zult hiervoor naar een ander ziekenhuis gaan.