Inleiding
Uw Keel-, Neus- en Oorarts heeft voorgesteld om uw oorklachten te behandelen met een operatie. Deze folder heeft tot doel om u wat informatie te geven over zo’n operatie. U kunt het thuis dan nog eens rustig nalezen.
Hoe werkt het oor?
Het oor is nodig voor het horen van geluid. Geluid is een luchttrilling. Deze trilling komt via de gehoorgang bij een dun vlies aan, dat nu eveneens in trilling raakt. Dit zogenaamde trommelvlies geeft deze trilling over aan een keten van gehoorbeentjes. Dit zijn drie zeer kleine, met gewrichtjes aan elkaar vastzittende botjes: hamer, aambeeld en stijgbeugel. Deze gehoorbeentjes bevinden zich in een ruimte achter het trommelvlies, het middenoor genaamd. De geluidstrilling wordt uiteindelijk door de stijgbeugel doorgegeven aan het eigenlijke gehoorzintuig, het binnenoor of slakkenhuis.
De signalen die als gevolg van het geluid in het slakkenhuis ontstaan, worden via een zenuw naar de hersenen getransporteerd. Wanneer deze signalen tenslotte aan de buitenkant van de hersenen, de hersenschors, zijn aangekomen, dan worden we het geluid gewaar of anders gezegd: dan horen we het geluid.
Wanneer wordt een ooroperatie aangeraden?
In het algemeen geldt dat opereren zinvol kan zijn, wanneer het probleem ligt in de gehoorgang, het trommelvlies of in het middenoor (inclusief gehoorbeentjes).
Bijvoorbeeld bij:
- Een te nauwe gehoorgang.
- Een middenoorontsteking die niet geneest.
- Bij een ontsteking zal de arts eerst proberen om het oor met medicijnen, meestal oordruppels en/of antibiotica, te genezen. In het algemeen lukt dat goed en geneest het oor zonder nadelige gevolgen. Wanneer dit echter niet lukt, dan kan de ontsteking een meer permanent karakter krijgen. In zo’n geval kan een operatie de oplossing brengen.
- Bepaalde vormen van gehoorverlies.
- Indien na een periode van ontsteking toch enige schade is overgebleven, bijvoorbeeld een gat in het trommelvlies of een beschadiging aan een van de gehoorbeentjes, dan kan dit in het algemeen met een operatie worden hersteld.
Het kan ook voorkomen dat een gehoorbeentje (meestal de stijgbeugel) is vastgegroeid aan zijn omgeving. Hieraan hoeft geen ontsteking te zijn voorafgegaan. Ook deze oorzaak van gehoorverlies kan met een operatie vaak worden verholpen.
Wat voor soorten ooroperaties zijn er?
Wanneer de gehoorgang te nauw is, dan kan deze met een operatie wijder gemaakt worden.
Het merendeel van de ooroperaties betreft operaties aan trommelvlies en middenoor. In het algemeen wordt hierbij het oor geopend via een snede achter de oorschelp of aan de bovenzijde van de gehoorgang.
Uit de hierboven genoemde redenen om te opereren heeft u wellicht al begrepen, dat grofweg een onderscheid gemaakt kan worden in twee typen operatie: sanerende operaties en gehoorverbeterende operaties.
- Een zogenaamde schoonmakende 'sanerende operatie' heeft als doel om de aanwezige ontsteking in het oor te verwijderen en het oor op deze wijze te genezen. Vaak is het bij deze ingreep nodig om niet alleen het middenoor te openen, maar ook het daarachter gelegen deel van het schedelbot. Bij bepaalde ontstekingen is het bovendien gewenst om het oor, ook wanneer na de operatie geen klachten meer bestaan, na ongeveer een jaar opnieuw met een operatie te openen en te controleren.
- Een zogenaamde 'gehoorverbeterende operatie' houdt in wat de naam al aangeeft: een operatie met de bedoeling het gehoor te verbeteren. Dit kan een trommelvliessluiting zijn, een herstel van de gehoorbeenketen, het gedeeltelijk vervangen van de vastzittende stijgbeugel, enz. In sommige gevallen zal daarbij gebruik gemaakt moeten worden van kunststofmateriaal. Soms is het mogelijk om tijdens dezelfde operatie zowel de ontsteking te verwijderen als de oorzaak voor de slechthorendheid weg te nemen. In dat geval is de operatie dus zowel sanerend als gehoorverbeterend geweest.
Wat kunt u bij een ooroperatie verwachten?
De operatie vindt onder volledige narcose plaats.
Een ooroperatie is na afloop in het algemeen weinig pijnlijk, ook als daarbij bepaalde botgedeelten van de schedel uitgeboord moeten worden. Een lichte pijn in of rond het oor of wat spierpijn in de nek kan voorkomen.
Wanneer het evenwichtsorgaan bij de ontsteking betrokken is, kunnen er wat duizeligheidklachten zijn. Deze zijn in het merendeel van de gevallen van voorbijgaande aard.
Is er een kans op complicaties?
Bij iedere operatie, ook een ooroperatie, is er sprake van enig risico. Een ooroperatie wordt echter verricht onder een zogenaamde operatiemicroscoop met een sterke vergroting. Daardoor is elk deel van het oor tijdens de operatie goed zichtbaar te maken, zodat de ingreep zeer nauwkeurig kan gebeuren.
Het gevolg is, dat complicaties bij ooroperaties in de praktijk weinig voorkomen.
Door het middenoor loopt een dunne zenuw die van belang is voor de smaak van de betrokken tonghelft. Deze zenuw kan bij de operatie bijna steeds intact gelaten worden. Wanneer de zenuw tijdens de operatie echter moet worden doorgesneden, dan ontstaat een verminderde en veranderde smaak van de tong aan deze zijde. Deze klacht neemt echter in de loop van enige weken af en verdwijnt op den duur meestal volledig.
De zogenaamde aangezichtszenuw, verantwoordelijk voor de bewegingen van het gelaat, loopt door hetzelfde gedeelte van het schedelbot waarin ook het gehoororgaan ligt. Letsel aan deze zenuw is bij ooroperaties echter uiterst zeldzaam.
Aangezien er dicht bij het binnenoor geopereerd wordt, kan dit in een zeldzaam geval beschadigd worden. Vaker is het gehoor na een sanerende operatie slechter, doordat de gehoorbeentjes al dan niet gedeeltelijk moeten worden verwijderd, omdat ze in het ontstekingsproces zijn betrokken. Met eventueel later een tweede operatie kan dat soms hersteld worden.
Belangrijk
In overleg KNO arts en anesthesist moet u bloedverdunnende pijnstillers, zoals Aspirine, Ascal en Acetosal, minstens 7 dagen voor de ingreep stoppen. Paracetamol kunt u wel gebruiken als pijnstiller
Slotwoord
Het is niet mogelijk om in een voorlichtingsfolder alle details voor elke situatie te beschrijven. Aarzel niet om bij eventuele onduidelijkheden aan uw KNO-arts nadere uitleg te vragen. We leggen het u graag uit. Ook kunt u veel informatie vinden op www.kno.nl.
Download PDF