Wat is stikstof?
Stikstof is evenals zuurstof een natuurlijk gas. Het komt voor in onze atmosfeer. Bij afkoeling tot -180º Celsius gaat het gas over in vloeibare vorm. Om te voorkomen dat vloeibare stikstof snel weer overgaat in gasvorm is opslag in speciale koelcontainers nodig. Vloeibare stikstof kent vele toepassingen. In de dermatologie wordt vloeibare stikstof vooral gebruikt voor de behandeling van besmettelijke virusinfecties aan de huid. Bijvoorbeeld hand- en voetwratten (verruca vulgaris) en waterwratten (mollusca contagiosa). Daarnaast wordt vloeibare stikstof gebruikt voor de behandeling van een aantal soorten huidkanker of voorstadia hiervan. Op de behandeling van andere huidafwijkingen wordt in deze folder niet ingegaan.
Hoe werkt vloeibare stikstof?
Vloeibare stikstof veroorzaakt door de snelle afkoeling een beschadiging van de aanwezige cellen die behandeld worden. Het doel hiervan is de definitieve uitschakeling van zieke of afwijkende cellen. Bijvoorbeeld bij huidkanker of cellen die virusmateriaal bevatten zoals wratten. De gezonde huid heeft ook (tijdelijk) te lijden onder deze behandeling, maar herstelt zich altijd weer. Bij
huidkanker is vaak een eenmalige (eventueel dubbele) behandeling voldoende. Voor hardnekkige wratten zijn vaak meerdere behandelingen nodig.
Hoe gaat de behandeling in zijn werk?
Bij huidafwijkingen wordt de huid gedurende een aantal seconden bevroren. Bij bevriezing wordt een enkele keer plaatselijk verdoofd. Bij dubbele bevriezing van bijvoorbeeld huidkanker, ontstaan bijwerkingen eerder en soms heftiger. Vloeibare stikstof kan op twee manieren op de huid worden aangebracht:
- via de spraytechniek
- via de wattenstok.
Bijwerkingen en leefregels
De snelle bevriezing veroorzaakt binnen enkele uren een zwelling en roodheid op de plek zelf en in de huid eromheen. In dunne huidgebieden, zoals het gezicht, ontstaat vaak een blaar. Deze kan soms met bloed gevuld zijn. Dit is normaal. Na enkele dagen kan de plek vocht en zelfs pus krijgen. Binnen 1 tot 2 weken neemt de zwelling af. Er ontstaat een korst door het afstoten van de behandelde huid. Deze korst verdwijnt vanzelf. De huid mag vanaf de eerste dag met zeep worden gereinigd. Eventueel kunt u één keer per dag ter voorkoming van infecties een bacterieremmende crème of tinctuur (b.v. Betadine of Sterilon) aanbrengen. Gedurende de eerste 3 tot 4 dagen kan plaatselijk pijn optreden. Hiervoor kunt u 1 tot 3 keer per dag 1000 mg Paracetamol innemen. Na 2 tot 4 weken vindt volledige genezing plaats. De herstelde huid kan in het begin wat harder aanvoelen en een beetje van kleur verschillen met de rest van de huid, dit trekt bijna altijd in de loop van de tijd bij. Over het algemeen is het medische en cosmetische resultaat goed. Eventueel kan littekenvorming of hypopigmentatie optreden.
Wat mag u doen na de behandeling?
Bij wondvocht en/of bij wrijving door bijvoorbeeld kleding wordt een pleister geadviseerd. Gebruik van make-up, crèmes en dergelijke wordt afgeraden zolang de wond open is of korsten vertoont. Bij problemen of verdere vragen kunt u bellen met de poli dermatologie, tel. (0512) 588 801 (werkdagen van 08.30 – 16.30 uur).