Wat is Fuchs endotheel dystrofie ?
Het hoornvlies is de doorzichtige voorkant van het oog. De binnenkant van het hoornvlies bestaat uit endotheelcellen. Bij Fuchs endotheel dystrofie verliest het hoornvlies een deel van die endotheelcellen en de endotheelcellen die overblijven zijn vervormd en worden groter. De endotheelcellaag heeft als functie om het hoornvlies mooi helder te houden. Als deze endotheelcellaag versleten of beschadigd is, dan wordt het hoornvlies heel langzaam troebel. Eerst alleen de endotheelcellaag zelf, maar in een later stadium van de ziekte kan de rest van het hoornvlies vocht vasthouden en daardoor troebeler worden.
Er kunnen kleine blaartjes/blaasjes in de buitenlaag van het hoornvlies (de epitheelcellaag) ontstaan, die ervoor zorgen dat het oog geïrriteerd of pijnlijk is. Fuchs endotheel dystrofie kan vanaf 50 jaar beginnen, maar geeft vaak pas jaren later klachten. Soms komt het in families voor. Het komt vier keer vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.
Klachten
Mensen met Fuchs endotheel dystrofie merken dat ze langzaam steeds waziger gaan zien. Maar ook kleurenzien en contrastzien wordt slechter bij Fuchs endotheel dystrofie. Het zicht kan ’s ochtends slechter zijn en in de loop van de dag ophelderen. In een later stadium blijft het hoornvlies de hele dag troebel.
Fuchs endotheel dystrofie en staaroperatie
Tegelijk met Fuchs endotheel dystrofie ontwikkelen veel mensen ook staar. De meeste mensen zijn goed geholpen met alleen een staaroperatie. De Fuchs endotheel dystrofie kan er wel voor zorgen dat het herstel na een staaroperatie langzamer gaat, dan bij iemand met een normaal hoornvlies. Het zicht blijft dan langer wazig en soms zijn er extra druppels nodig om het hoornvlies op te laten helderen. Bij een enkeling heldert het hoornvlies niet meer op en is er een hoornvliestransplantatie nodig in het UMCG om het zicht te verbeteren.
Hoornvliestransplantatie in het UMCG
Fuchs endotheel dystrofie kan behandeld worden met een hoornvliestransplantatie. De technieken voor hoornvliestransplantatie zijn de afgelopen jaren enorm verbeterd met beter eindresultaat en minder kans op complicaties, zoals afstoting. Tegenwoordig wordt niet meer het hele hoornvlies getransplanteerd bij Fuchs endotheel dystrofie, maar alleen de endotheelcellaag, die bij Fuchs endotheel dystrofie beschadigd is. De rest van het hoornvlies is namelijk nog goed. Deze operatie noemen we een endotheliale keratoplastiek en daar zijn ook weer verschillende technieken voor (DSAEK of DMEK). Het gemiddelde eindresultaat is een gezichtsscherpte van 0,6 – 0,8.
Voor mensen met Fuchs endotheel dystrofie en een gezichtsscherpte van meer dan 0,8 heeft het geen zin om een endotheliale keratoplastiek te ondergaan. De gezichtsscherpte wordt dan gemiddeld genomen niet beter en er zijn wel operatierisico’s.
Download PDF