Darmspoelen bij kinderen
Uw kind gaat thuis starten met darmspoelen. Darmspoelen is heel belangrijk voor het onder controle krijgen van de poepproblemen. Het kan verstopping van de darm en eventuele vieze onderbroeken voorkomen. De kinderarts en de kinderurotherapeut hebben op de polikliniek al het nodige uitgelegd over het spoelen. In deze folder wordt alles nog een keertje uitgelegd; heeft u na het lezen nog vragen, neem dan contact op met de polikliniek Kindergeneeskunde.
Waarom starten met darmspoelen?
Vaak lukt het om poepproblemen met medicijnen en begeleiding op te lossen. Als dit niet helpt, is het soms nodig om het rectum met water te spoelen. Een paar voorbeelden:
- uw kind heeft moeite om goed leeg te poepen: de poep blijft te lang in het rectum en wordt hard. De darm haalt steeds meer water uit de poep die daardoor nog harder wordt. Het rectum (en de rest van de darm) kan verstopt raken; dit noemen we obstipatie. Uw kind voelt dan vaak ook niet meer hoe het voelt om een lege darm te hebben
- uw kind kan de ontlasting niet ophouden: daardoor komt er af en toe poep in de onderbroek. Dit noemen we fecale incontinentie
Beide problemen kunnen ook tegelijkertijd voorkomen. Darmspoelen kan er voor zorgen dat uw kind geen last meer heeft van deze klachten.
Wat is darmspoelen?
Het rectum, ook wel endeldarm genoemd, is het laatste deel van de dikke darm. Hier verzamelt de ontlasting zich voor het poepen. Door het spoelen van het rectum met water krijg uw kind aandrang om te poepen. Het water zorgt er ook voor dat de poep zachter wordt.
We noemen dit darmspoelen of irrigeren. Darmspoelen is dus een manier om het rectum schoon en leeg te maken.
Door te spoelen, leert uw kind (na verloop van tijd) ook weer te voelen of het rectum leeg of vol is. Dit is belangrijk om straks weer zonder problemen te kunnen poepen.
De duur van het spoelen is voor ieder kind anders; dit hangt af van hoe het spoelen gaat en van het soort poepprobleem.
Het spoelen kan gedaan worden door u als ouder of (uiteindelijk) ook door uw kind zelf.
Voordelen van darmspoelen
Een schone onderbroek
Wanneer uw kind steeds poep in de onderbroek krijgt, is dat heel vervelend. Als er wordt gespoeld, is het rectum steeds goed schoon en leeg. Daardoor verliest een kind meestal geen poep meer.
Beter plassen
Een rectum dat vol zit met veel poep, drukt vaak tegen de blaas aan. Daardoor kan uw kind mogelijk ook niet goed voelen of hij/zij moet plassen. Soms is het dan moeilijk om de blaas helemaal leeg te plassen; dit verhoogt de kans op een urineweginfectie. Door het spoelen kan uw kind meestal ook beter leeg plassen.
Geen buikpijn en meer zin in eten
Door een volle darm kunnen kinderen buikpijn krijgen. Als een kind vol zit, heeft het vaak ook niet zoveel zin in eten. Door het rectumspoelen gaat de buikpijn weg en krijgt uw kind weer meer zin in eten.
Stappenplan
Wanneer de kinderarts heeft besloten dat darmspoelen noodzakelijk is, maakt de kinderurotherapeut een afspraak met een gespecialiseerd verpleegkundige van de firma die de darmspoelsystemen levert. Hij/zij komt dan bij u thuis om het systeem nogmaals uit te leggen en u te leren ermee om te gaan.
Wat heeft u nodig voor het darmspoelen?
U krijgt een spoelset van de firma die het darmspoelsysteem levert. De spoelset zit in een handige draagzak en bestaat uit verschillende onderdelen; het spoelapparaat, een plastic waterzak, een slang waar het water doorheen loopt en een katheter die in de anus (poepgaatje) moet.
Verder kunt u nog klaarzetten:
- Speelgoed, muziek of een boek om uw kind te vermaken tijdens het spoelen
- Een horloge, wekker of klok om te kijken wanneer uw kind van de wc af mag
Instructies voor het kind tijdens het darmspoelen
- Laat uw kind in de goede houding op de wc zitten, dat wil zeggen met de voeten plat op de grond of met de voeten op een krukje en met de billen goed rustend op de wc-bril
- Laat uw kind een beetje naar voren leunen of op laat het op één bil zitten. Pak de katheter stevig vast tussen uw wijs- en middelvinger en stop de katheter in de anus. Laat het water daarna langzaam inlopen
- Laat de katheter even in de anus zitten
- Haal de katheter daarna weg en laat het water met de poep in de wc lopen
- Laat uw kind zachtjes mee drukken als uw kind voelt dat hij/zij moet poepen
- Neem de tijd om al het water en alle poep kwijt te raken. Dat duurt ongeveer twintig tot dertig minuten
Overige tips
- Als uw kind ook medicijnen gebruikt om goed te kunnen poepen, is het belangrijk hiermee door te gaan
- Goed drinken en voldoende bewegen is heel belangrijk
Hoe vaak moet uw kind spoelen?
In het begin moet uw kind iedere dag spoelen. Dat is de grote schoonmaak van het rectum. Daarna is het per kind verschillend hoe vaak er gespoeld moet worden. De kinderarts of kinderurotherapeut bespreekt dit met u. Het is belangrijk om altijd op dezelfde tijd te spoelen.
Meestal is na het avondeten een goed moment omdat er dan vaak voldoende tijd is.
Eventuele problemen die zich kunnen voordoen
De katheter kan niet ver genoeg of niet goed in de anusworden geschoven
Dit kan komen door een harde klont ontlasting. Trek de katheter dan een paar centimeter terug en probeer daarna de katheter weer verder in te brengen terwijl u tegelijkertijd water laat inlopen. Een andere mogelijkheid is de katheter helemaal terug te trekken, daarna door te spoelen met wat water en vervolgens opnieuw in te brengen. Draaien van de katheter is niet zinvol.
Als het zo niet lukt de katheter ver genoeg in de anus te schuiven, belt u de polikliniek Kindergeneeskunde voor advies.
Het lukt niet om water in te laten lopen
Dit kan komen door een knik in de katheter. Trek de katheter iets terug totdat het weer lukt om water in te laten lopen. Als er vaak een knik in de katheter komt, kan het zijn dat uw kind een grotere katheter nodig heeft. Bespreek dit dan met de kinderurotherapeut of met de darmspoelconsulent van de firma.
Het ingelopen water loopt niet terug via de katheter
Let erop dat het ingebrachte water ook weer uit de anus loopt. De gaatjes in de katheter kunnen verstopt zitten met ontlasting. U kunt een nieuwe katheter pakken óf u haalt de katheter uit de anus en spuit deze door met water totdat alle gaatjes weer open zijn. Als de gaatjes van de katheter niet verstopt zijn, kan het ook zo zijn dat uw kind te weinig gedronken heeft. De darmen ‘hebben dorst’. Spoel dan nogmaals met de helft van de afgesproken hoeveelheid water en neem contact op met de polikliniek Kindergeneeskunde.
Er loopt geen ontlasting terug
Harde ontlasting en/of ontlasting die hoog/verder in de dikke darm zit, kan hier de oorzaak van zijn. Soms komt de ontlasting dan later. Het kan ook zijn dat de katheter verstopt zit met ontlasting.
Haal dan de katheter uit de anus en spuit deze door met water totdat alle gaatjes weer open zijn.
Uw kind verliest tussentijds ontlasting of bruin water
Het is normaal dat er soms nog enige tijd na het spoelen water of wat ontlasting uit de anus loopt. Het kan dan zijn dat u te weinig of juist te veel water laat inlopen.
Neem dan contact op met de polikliniek Kindergeneeskunde.
Nazorg
De kinderurotherapeut en kinderarts zullen regelmatig bellen om te horen hoe het met het spoelen gaat.
Heeft u tussendoor nog vragen, dan kunt u van maandag t/m vrijdag tussen 8.00 uur en 16.30 uur contact opnemen met de polikliniek Kindergeneeskunde.
Buiten kantooruren en in het weekend kunt u contact opnemen met de Kinderafdeling (B3).
- Polikliniek Kindergeneeskunde: 0512 588 820
- Kinderafdeling (B3): 0512 588 460