Wat is prehabilitatie?
U heeft binnenkort een operatie of behandeling in het ziekenhuis. Het is belangrijk om hiervoor fit te zijn. Verschillende zorgverleners doen testen met u om te beoordelen hoe fit u bent. Zo kunnen de zorgverleners bepalen of u adviezen of begeleiding nodig heeft om zo fit mogelijk te worden. Dit heet prehabilitatie.
Waarom start ik met prehabilitatie?
U start met prehabilitatie om ervoor te zorgen dat u fit blijft of fitter wordt. Gaat u fit een operatie of behandeling in? Dan herstelt u ook sneller. Hier krijgt u meer informatie over:
Wat prehabilitatie is
De reden waarom u fit moet zijn
Wat u zelf kunt doen.
Datum van de operatie of behandeling
Bent u niet fit voor een operatie of een behandeling? Maar moet u wel behandeld worden? Dan bepaalt de arts wanneer de behandeling of operatie is. Soms kiest de arts ervoor om de operatie uit te stellen. Dan is het beter en veiliger voor u om eerst fitter te worden.
Hoe lang duurt prehabilitatie?
Prehabilitatie duurt meestal een paar weken. Dit verschilt per persoon. U gaat in deze periode aan de slag om zo fit mogelijk te worden.
Vragenlijsten
Het kan zijn dat u een aantal vragenlijsten krijgt toegestuurd. Aan de hand van deze vragenlijsten schatten wij in hoe het met u gaat. Dit komt terug in het gesprek bij de fysiotherapeut.
Fysieke fitheid
Fysiotherapie

De fysiotherapeut van het ziekenhuis neemt contact met u op. Heeft u een vragenlijst gekregen? Dan bespreekt de fysiotherapeut dit met u. De fysiotherapeut bekijkt wat nodig is voor u.
Heeft u geen hulp nodig bij de lichamelijke oefeningen? Dan krijgt u alleen een advies om te bewegen.
Bewegen
Probeer genoeg te bewegen. Ga 30 tot 60 minuten per dag wandelen of fietsen. U mag thuis ook de hometrainer gebruiken. Meer bewegen is altijd beter.
Naar de fysiotherapeut in de buurt
Soms krijgt u het advies om een paar keer per week oefeningen te doen met een fysiotherapeut bij u in de buurt. U traint twee of drie keer per week uw spieren en uw conditie.
Rust nemen
Slapen en rust nemen is belangrijk. Hiermee geeft u uw lichaam de kans om te herstellen. Zorg dus dat u genoeg slaapt en rust neemt. Ga niet liggen als u dit niet nodig heeft.
Voedingsstatus
Diëtist
Soms is het nodig om uitgebreider in gesprek te gaan met de diëtist. U bespreekt dan wat u eet en drinkt. Samen overleggen jullie wat u kunt verbeteren aan wat u eet en drinkt.
Gezond eten en drinken
Gezonde voeding met genoeg eiwitten is belangrijk om de lichamelijke oefeningen te ondersteunen.
Gezonde voeding
Neem een eiwitrijk tussendoortje na lichamelijke oefeningen. Hierdoor herstellen uw spieren beter en sneller. De diëtist helpt u bij het maken van de juiste keuzes. Voorbeelden van voeding met daarin veel eiwitten zijn:
Nootjes
Kwark
Kaas
Ei
Vis
Vlees
Vleesvervangers
Producten met eiwitten
Eet en drink genoeg producten met eiwitten. Houd u bijvoorbeeld aan de volgende punten:
Doe hartig beleg op brood, zoals kaas of vleeswaren
Neem drie keer per dag een melkproduct, zoals (karne)melk, yoghurt, kwark of vla
Eet bij de warme maaltijd altijd vis, vlees, ei of een vleesvervanger
Neem een tussendoortje met daarin eiwitten
Mentale weerbaarheid
Omgaan met emoties
Er komt veel op u af in de periode voor de behandeling of operatie. U kunt angstig, bang of somber zijn; dit hoeft natuurlijk niet. U kunt ondersteuning krijgen tijdens de prehabilitatie. U kunt dan met de zorgverlener over uw gevoelens praten.
Psychische ondersteuning
Als u dat prettig vindt, mag u ook gesprekken voeren met een zorgverlener. Dit kan met een POH-GGZ, dat staat voor Praktijk Ondersteuner Huisarts Geestelijke Gezondheidszorg. De POH-GGZ kan u bijvoorbeeld helpen bij het omgaan met angstige gevoelens. U kunt via uw huisarts een verwijzing regelen naar de POH-GGZ.
Naasten
De periode voor een behandeling of operatie heeft ook invloed op uw familieleden of uw naasten. Het is daarom goed om uw naasten te betrekken bij de prehabilitatie. U mag ook altijd iemand meenemen naar de afspraken.
Comorbiditeit en kwetsbaarheid
Medicijnen voor bloedarmoede

U kunt ook medicijnen krijgen omdat u bloedarmoede heeft. Een ander woord voor bloedarmoede is anemie.
Bloedonderzoek
Vaak moet u bloed laten prikken voor de prehabilitatie. Uw zorgverlener controleert onder andere of u een tekort aan ijzer heeft. Het is namelijk belangrijk dat u genoeg ijzer in uw lichaam heeft. IJzer vervoert zuurstof in uw lichaam en zorgt dat u goed kunt herstellen na de operatie.
Kwetsbare ouderen
Er is extra hulp voor kwetsbare ouderen. Bijvoorbeeld omdat u verschillende medicijnen gebruikt, meerdere ziekten heeft of omdat uw conditie minder goed is. U krijgt dan bijvoorbeeld extra adviezen van een arts die specialist is in ouderenzorg. Zo'n arts noemen we een geriater.
Intoxicaties
Roken, alcohol en andere verslavende middelen
Rookt u, drinkt u alcohol of gebruikt u andere verslavende middelen? Dan is het belangrijk om hiermee te stoppen. Dit is namelijk slecht voor uw gezondheid. Geef het aan als u hier hulp bij nodig heeft. U kunt hulp krijgen via het ziekenhuis of de praktijkondersteuner bij uw huisarts.
Houd de gezonde levensstijl vast
Probeer tijdens een behandeling en na de operatie of behandeling uw gezonde levensstijl vast te houden. Dit is goed voor uw gezondheid. U blijft hierdoor fitter en u heeft een betere weerstand. Daarnaast herstelt u ook sneller.
Meer informatie
Informatie over bewegen
Kijk voor meer informatie over gezond bewegen op de volgende websites:
Informatie over gezonde voeding
Wilt u meer informatie over gezonde voeding en over de schijf van vijf? Kijk dan op de volgende website: Voedingscentrum.nl