Wat is dysfagie (slikstoornis)?
Dysfagie
Dysfagie is de medische term voor slikproblemen. In deze animatie leggen wij uit wat dysfagie is.
Adviezen bij dysfagie
Adviezen om uw klachten te verminderen
Logopedist
Een logopedist onderzoekt en behandelt patiënten met stem-, spraak-, taal en slikstoornissen.
De logopedist onderzoekt of u veilig kan slikken en waarom het slikken bij u problemen geeft. De logopedist kan u adviezen geven over aanpassingen in eten en drinken, hulpmiddelen of een goede lichaamshouding.
Houding van uw hoofd
Slikken kan makkelijker gaan wanneer u uw hoofd naar voren op de borst doet. De ingang naar de luchtpijp is dan smaller en is er minder kans op verslikken.
Wanneer u het hoofd naar achter gooit, maakt dit het slikken juist moeilijker.
Hulp bij verslikken
Hulp bij verslikken in drinken
Als u zich verslikt in drinken is het van belang om goed krachtig door te hoesten.
Laat u niet tussen de schouderbladen slaan. Het slaan tussen de schouderbladen onderbreekt juist het hoestritme. Neem geen slokje water na het verslikken, dit kan het juist erger maken.
Hulp bij verslikken in vast voedsel
Probeer de voedselbrok die achterin de keel zit met de hand te verwijderen. Als dit niet lukt, zorg voor hulp. Eventueel kan de Heimlichmanoeuvre uitgevoerd worden.
Wat kunt u zelf nog meer doen?
Zorg ervoor dat u altijd goed rechtop zit tijdens eten en drinken (ook in bed)
Neem de tijd voor het eten en drinken
Zorg voor een goede concentratie tijdens eten en drinken
Praat niet tijdens de maaltijd
Neem kleine happen en slokken
Wees u bewust van de gevolgen van verslikken, zoals een longontsteking of verstikking
Weet welk eten en drinken u veilig kunt slikken
Zorg ervoor dat u niet afgeleid wordt tijdens het eten en drinken
Als u zich verslikt; buig voorover en hoest. Laat u niet tussen de schouders slaan
Zorg dat u hulp kunt inschakelen wanneer u het benauwd krijgt
Aanpassingen bij eten en drinken
Als u moeite heeft met slikken, kan het helpen uw eten en drinken aan te passen. Zo kunt u dranken dikker maken, waardoor uw zich minder snel verslikt.
Ook kunnen er aanpassingen worden gedaan in voedsel. Eet bijvoorbeeld pap in plaats van brood, snijd korsten van het brood. Een warme maaltijd kan gemalen (fijn gemaakt) worden.
De logopedist kan u adviseren over uw specifieke situatie.
De bedbeker
Een bedbeker is een beker speciaal ontwikkeld voor mensen met slikproblemen en zorgt voor een goede hoofdpositie waardoor de kans op verslikken kleiner wordt.
Dankzij het luchtslot is er volledige controle, omdat er nooit teveel en te snel vocht uit de beker komt.
Mogelijke complicaties en gevolgen bij dysfagie
Longontsteking
Als u zich verslikt, kan er eten en/of drinken in uw luchtpijp terecht komen. U loopt hierdoor een groter risico op het ontwikkelen van een longontsteking. Soms krijgt u aangepast eten en drinken of sondevoeding om dit te voorkomen.
Veelvoorkomende klachten bij dysfagie
U verslikt zich gemakkelijk in eten en drinken
U verliest speeksel tijdens het eten en drinken of het loopt uit de mond
U heeft het gevoel dat voedsel of medicijnen blijven steken in de keel of slokdarm
Vaak blijven voedselresten achter in uw mond hangen
Het kauwen of slikken doet pijn
Het nemen van een hap van een lepel of het nemen van een slok wil niet meer
U heeft moeite met het kauwen van voedsel
Mogelijke gevolgen van dysfagie
U kunt snel gewicht verliezen
U heeft minder trek in eten en drinken
U eet en drinkt erg langzaam
U wordt tijdens het eten en drinken snel moe
U gaat eenzijdig eten, bijvoorbeeld alleen pap
U heeft angst om te eten en drinken (slikangst)